هموروئید چیست و چه علائمی دارد؟
چکیده : بیماری هموروئید به دو شکل داخلی و خارجی میتواند در بدن بیمار ایجاد شود که هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند و در بخشهای متفاوتی همچون ناحیه مقعد و انتهای راستروده به وجود میآیند.
شاید برای بسیاری از افراد که با علائم غیرعادی در ناحیه مقعد خود مواجه شدهاند این سؤال پیش بیاید که هموروئید چیست و چه علائمی دارد؟
بواسیر یا هموروئید نوعی بیماری است که در ناحیه نشیمنگاه ایجاد میشود و بر اثر آن رگهای ناحیه مقعد و پایین رکتوم دچار تورم و التهاب میشوند.
بیماری هموروئید به دو شکل داخلی و خارجی میتواند در بدن بیمار ایجاد شود که هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند و در بخشهای متفاوتی همچون ناحیه مقعد و انتهای راستروده به وجود میآیند.
هموروئید خارجی
بواسیر یا هموروئید خارجی رگهای ناحیه اطراف مقعد را درگیر میکند. در واقع در این نوع از هموروئید رگهای دهانه مقعد دچار تورم و التهاب میشوند و به دلیل اینکه این ناحیه از بدن بسیار حساس است علائم آشکارتری نسبت به بواسیر داخلی دارد و درد و خارش بسیاری در ناحیه ایجاد میشود. این بواسیر به طور معمول با لمس قابل تشخیص است و همچون یک برآمدگی یا توده بر روی پوست میتوان آن را مشاهده کرد.
بواسیر داخلی
بواسیر داخلی باعث التهاب و آسیب رگهای انتهای راستروده میشود. در بواسیر داخلی فرد علائمی همچون خونریزی به رنگ قرمز روشن در هنگام اجابت مزاج و یا احساس پر بودن روده را بسیار تجربه میکند. بواسیر داخلی خود به چهار درجه تقسیم میشود که به شرح زیر هستند:
- درجه ۱: در بواسیر داخلی درجه یک رگهای ناحیه انتهای راستروده دچار التهاب شدهاند؛ اما فقط گاهی خونریزیدارند.
- درجه ۲: در این درجه از بواسیر، سیاهرگهای گشاد شده ناحیه انتهای راستروده در هنگام اجابت مزاج از مقعد بیرون میزنند؛ اما به شکل خودبهخود به داخل مقعد باز میگردند.
- درجه ۳: در این درجه از بواسیر داخلی توده بواسیری ایجاد شده از مقعد خارج میشود؛ اما به شکل خودکار به داخل مقعد باز نمیگردد و باید با فشار دست توده بواسیری را به داخل مقعد هدایت کرد.
- درجه ۴: در درجه ۴ بواسیر داخلی، توده بواسیری از مقعد بیرون میزند؛ اما با کمک دست به داخل مقعد باز نمیگردد و برای همیشه بیرون از مقعد به سر میبرد.
جدای از اینکه آشنایی با انواع این بیماری بسیار اهمیت دارد افراد باید بدانند که هموروئید دارای چه علائمی است تا بتوانند با مشاهده آنها هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کرده و درمان بیماری خود را آغاز کنند:
علائم هموروئید
- وجود احساسی شبیه تحریک در داخل و اطراف مقعد
- سوزش و خارش مقعد
- احساس تورم در اطراف مقعد
- بیرونزدگی تودههایی از ناحیه مقعد
- التهاب مقعد
- خونریزی به رنگ روشن در هنگام اجابت مزاج
این علائم با توجه به هموروئید فرد و شدت آن متفاوت هستند؛ اما با مشاهده آنها میتوان هرچه سریعتر به پزشک متخصص کولورکتال مراجعه کرد تا مداوای بیماری آغاز شود.
بیرونزدگی بواسیر چیست و چگونه درمان میشود؟
یکی از نکات بسیار مهم در شناخت اینکه هموروئید چیست و چه علائمی دارد این است که افراد با بیرونزدگی بواسیر نیز آشنا باشند. بیرونزدگی بواسیر یکی از وضعیتهای بیماری بواسیر است که میتواند در مورد بواسیر خارجی و بواسیر داخلی رخ دهد.
بیرونزدگی بواسیر خارجی به «هموروئید خارجی ترومبوزه» نیز شناخته میشود. در این وضعیت تودههایی در بافت ناحیه مقعد به وجود آمدهاند که متورم و پردرد هستند. در این تودهها لخته در یک یا چند رگ ایجاد میشود و به همین دلیل این تودهها رنگی مایل به بنفش دارند و با درد بسیاری همراه هستند.
گاهی مواقع بیرونزدگی بواسیر در هموروئید داخلی نیز دیده میشود. در واقع هموروئید داخلی پرولاپس شده یا بیرون زده در درجات ۳ یا ۴ نوعی بواسیر بیرون زده به شمار میرود. در درجه ۳ این بواسیر همانطور که گفته شد توده بواسیر با فشار دست میتواند به داخل بازگردد؛ اما در درجه ۴ توده با فشار دست نیز به داخل کانال مقعد باز نمیگردد.
برای بسیاری از افراد مبتلا به بواسیر بیرون زده شاید سؤال باشد که برای درمان بیرونزدگی بواسیر چه باید کرد؟ در قدم اول بیماران باید به پزشک مراجعه کنند تا بیماری آنها تشخیص داده شود. پس از بررسی وضعیت فرد پزشک متخصص تصمیم میگیرد که چه اقداماتی برای درمان این بیماری ضروری است. روش درمان این بواسیر نسبت به بواسیرهای عادی کمی جدیتر است.
جهت درمان این بیماری به طور معمول از روشهای زیر استفاده میشود:
- لیزردرمانی: یکی از بهترین روشها برای درمان هموروئید بیرون زده لیزردرمانی است. در این روش درمانی با استفاده از دستگاههای لیزر تودههای بزرگ بواسیر حذف میشوند.
- روش رابربند: در این روش انتهای زائده بیرونزده هموروئید را با یک کش لاستیکی میبندند تا خونرسانی به ناحیه قطع شود و به این ترتیب زائده پس از مدتی خشک شده و از بین برود.
- اسکلروتراپی:در این روش مادهای را به داخل عروق خونی بواسیر تزریق میکنند تا به مرور این عروق کوچک شده و از بین بروند.
- استاپلر: در این روش با ابزارهای مخصوص ابتدا عروق هموروئیدی به بالاتر هدایت میشوند و سپسزائده را با یک کش میبندند تا عارضه از بین برود.
اینکه کدام یک از این روشها مناسب بیمار است به تشخیص پزشک باز میگردد. افراد میتوانند جهت تشخیص و درمان بیماری خود به مراکز تخصصی درمان هموروئید همچون مرکز درمان فوری مراجعه کنند تا درمان بیماری آنها به بهترین شکل ممکن صورت گیرد.
درمان خانگی بواسیر در زنان چگونه انجام میشود؟
بواسیر یکی از بیماریهای شایع در زنان به شمار میرود. اگر بواسیر در مراحل ابتدایی خود باشد به طور معمول پزشکان روشهای مراقبت خانگی را برای درمان این بیماری پیشنهاد میکنند. درمان خانگی بواسیر در زنان به طور معمول به شکلهای زیر انجام میشود:
- تغییر رژیم غذایی و مصرف بیشتر غذاهای حاوی فیبر برای جلوگیری از یبوست
- مصرف روزانه ۶ تا ۸ لیوان آب برای نرم شدن مدفوع و عدم ابتلا به یبوست
- ورزش و تحرک بدنی برای افزایش جریان خون در ناحیه مقعد
- استفاده از حمام سیتز یا نشستن در آب گرم ۲ تا ۳ بار در روز به مدت ۱۵ دقیقه
- قرار دادن یخ در ناحیه مقعد برای انقباض عروق و کاهش درد
تمام روشهای نام برده میتوانند نقش مهمی در کنترل و مدیریت هموروئید در مراحل ابتدایی خود داشته باشند. بسیار مهم است که پیش از انتخاب درمان خانگی بواسیر در زنان، افراد حتماً با پزشکان متخصص مشورت کرده و سپس از این روشها برای درمان بیماری خود استفاده کنند.
برای تشخیص بیماری هموروئید بانوان میتوانند از تخصص پزشکان متخصص خانم در مراکز درمانی مختلفی همچون مرکز درمان فوری بهره ببرند تا به این ترتیب درمانهای لازم برای آنها در نظر گرفته شود.